نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• زهره سلحشور سفیدسنگی
• سیدمرتضی حسینی شاهرودی

دانشگاه فردوسی

چکیده

در فلسفة اسلامی طرح مسئلة علم حضوری به‌صراحت در آثار سهروردی یافت می‌شود و پس از او صدرالمتألهین آن را بسط داده است. سهروردی علم را به ظهور و نور تعریف کرده و ملاصدرا از این تعریف سود جسته است. هر چند ملاصدرا در مسئلة ابصار با سهروردی مخالفت می‌کند، اما در مواردی همچون حصول مدرکات خیالی از او متأثر است. از جمله موارد اختلاف این دو می‌توان به مسئلة ابصار، مادی یا مجرددانستن قوة خیال، و اتصال یا اتحاد نفس با عقل فعال و از نقاط اشتراک می‌توان به تعریف علم اشاره کرد. این نقاط افتراق و اشتراک برآمده از مبانی هر یک از این دو فیلسوف از جمله قابل یا فاعل‌دانستن نفس نسبت به صور و تعریف غیر ماهوی علم است؛ مثلاً مبنای این‌که نفس قابل یا فاعل صور است باعث تفاوت در نظریة ابصار و مبنای تعریف غیر ماهوی از علم باعث اشتراک در تعریف علم شده است.

کلیدواژه‌ها

• علم حضوری
• ابصار
• علم به نفس
• سهروردی
• ملاصدرا

موضوعات

• فلسفه ملاصدرا

عنوان مقاله [English]

Suhrawardī and Mullā Sadrā on Presential Knowledge

نویسندگان [English]

• zohre salahshur sefidsangi
• Seyyed Morteza Hoseini Shahrudi

Ferdowsi University

چکیده [English]

In Islamic philosophy, presential knowledge has been presented in the works of Suhrawardī. After him, Mullā Sadrā has developed the concept. Suhrawardī has defined knowledge as manifestation and light and Mullā Sadrā has used this definition. While opposed to Suhrawardī on the vision issue, Mullā Sadrā is influenced by him in some other issues such as the problem of acquiring imaginative perceptions. There are a number of disagreements between Suhrawardī and Mullā Sadrā including vision issue, materiality or abstractness the imagination, and attachment of soul to intellectus agens or its identification with it. Besides, there are many agreements between them as well. For instance, they agree on definition of knowledge. These agreements and disagreements have been emerged from principles used by each of them, including soul’s activeness or passiveness in comparison to the forms and non-essential definition of knowledge. For example, whether soul is active or passive in comparison to the forms will lead to different theories on vision issue. On the other hand, agreement on non-essential definition of knowledge will lead to agreement on definition of knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

• Presential Knowledge
• Vision
• Self-knowledge
• Mullā Sadrā
• Suhrawardī