نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 مدیر گروه فلسفه اسلامی دانشگاه بین الملل امام خمینی(ره) قزوین
2 معاون آموزشی و پژوهشی دانشکده علوم اسلامی دانشگاه بین الملل امام خمینی(ره) قزوین
3 دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه زنجان
چکیده
نظریة نجات صدرالدین شیرازی را میتوان بدیلی در کنار نظریات سهگانة نجات، یعنی انحصارگرایی، شمولگرایی و کثرتگرایی به شمار آورد. ملاصدرا به نجات همة افراد بشر حتی کسانی که به تعبیر قرآن در دوزخ جاودانه خواهند بود معتقد است. او این نظریه را با تکیه بر اصول حکمت متعالیه، مانند اصالت وجود و تشکیک آن و مساوقت وجود و خیر، ارائه کرده است. این نظریه با شباهت زیاد در آثار ابنعربی مشاهده میشود و خود ملاصدرا نیز در موارد متعدد دیدگاه خود را در این زمینه برگرفته از اندیشههای وی میداند. با مراجعه به آثار ابنعربی نیز میتوان شباهت دیدگاه او و ملاصدرا را دریافت؛ هر چند گاهی اختلافاتی میان این دو اندیشمند مشاهده میشود. در این مقاله، پس از تبیین دیدگاه ملاصدرا دربارة نجات اخروی که شمولگرایی فراگیر نامیده شده، با مراجعه به آثار ملاصدرا و ابنعربی، نحوة تأثیرپذیری ملاصدرا از ابنعربی نشان داده شده است.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
The influence of Ibn Arabi’s thoughts on Mulla Sadra’s theory of universal salvation
نویسندگان [English]
- mohammad sadegh zahedi 1
- mohammad javad shams 2
- ali sedaghat 3
چکیده [English]
We can consider Sadra’s salvation theory as an alternative to the three other theories on otherworld salvation, i.e. exclusivism, inclusivism and pluralism . Based on the principles of Al-Hikmat Al-Mota''alie ( such as the principality of existence, its analogical gradation and its perfect identity to the Good ), Sadra believes that, in the end, all people will release from torture, even ones who, according to Quran, are the eternal inhabitant of the hell . Although there may be some differences between Sadra and Ibn Arabi on salvation, in many cases, Sadra’s theory is almost similar to what can be find in Inb Arabi’s works; and Sadra himself confirms that . After explaining Sadra’s theory on otherworld salvation, which we called it universal inclusivism, we, by referring to the works of Ibn Arabi and Mulla Sadra, shall clarify how the former has influenced the latter in the subject in hand.
کلیدواژهها [English]
- Mulla Sadra
- Ibn-e-Arabi
- salvation
- universal inclusivism
- immortality
- pluralism