نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسنده
پژوهشگر مؤسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران، تهران، ایران.
چکیده
مقاله حاضر به بررسی مقایسهای نظریۀ حکمت متعالیه دربارۀ حدوث و نحوۀ وجود نفس با یکی از نظریات فلسفۀ ذهن معاصر در اینباره می‌پردازد. ابتدا به‌تفصیل نظریۀ مشهور به «نوظهورگرایی» واکاوی می‌شود و با تفکیک دو نسخۀ قوی و ضعیف این نظریه، دو چالش مهم تبیینی که فیلسوفان فیزیکالیست علیه این نظریه اقامه کردهاند را توضیح داده‌ایم. در ادامه، ضمن مروری اجمالی بر نظریۀ صدرالمتألهین دربارۀ حدوث و مراتب نفس، شباهت و تفاوت آن با نسخۀ قوی نوظهورگرایی بررسی شده است. سپس، ضمن تأکید بر جنبههای اساسی شباهت و برخی تفاوتهای این دو نظریه، نشان داده ایم که چالشهای پیش روی نوظهورگرایی که از سوی فیزیکالیستها مطرح شده نیز قابل بازسازی در برابر نظریۀ ملاصدرا است. نگارنده در انتها با اشاره به برخی توضیحات فیلسوفان صدرایی دربارۀ رابطۀ نفسـبدن، آن را در مواجهه با اشکالات و ابهامات فیزیکالیستهای معاصر کافی نمیبیند و فلسفۀ صدرا را در راستای چالش تبیینی مذکور نیازمند تکمیل میداند. بیان نقاط اشتراک و افتراق این دو دیدگاه و تشریح برخی کاستیها و ابهامات نظریۀ حکمت متعالیه برای مواجهه با اشکالات فیزیکالیستی معاصر، از نوآوریهای این مقاله است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Similarities and Differences between Emergentism and Mulla Sadra’s Psychology
نویسنده [English]
- Mahdi Homazadeh Abyaneh
Researcher in Iranian Institute of Philosophy (IRIP), Tehran, Iran.
چکیده [English]
This paper - in order to make a comparative study between Sadra’s theory and a new western theory about soul’s occurrence - first focuses on studying and explaining a new theory in philosophy of mind; called “Emergentism” by contemporary philosophers. The author distinguishes between two version of Emergentism: strong and weak, and describes two challenges against the strong version which have adduced by physicalists. He, then, makes a brief review of Sadra’s theory about soul’s occurrence and its ranks, and thus considers the similarities and differences between Sadra’s view and strong emergentism. This paper, by referring to the common aspects of these two theories, believes that most challenges which have made against strong emergentism are reformable versus Sadra’s theory. He, finally, implicates some explications of Sadraian philosophers about mind – body connection, and shows their inefficiency to meet the objections and ambiguities of physicalist philosophers. He believes that Sadra’s philosophy of mind needs further completion to satisfy this requirement. The main contribution of this paper is explaining the intersections and dissociations of these two theory, and some deficiencies and ambiguities of Sadra’s view before physicalism.
کلیدواژه‌ها [English]
- Emergentism
- Sadr- al- Mota’allehin
- Bodily Origination of Soul
- Physicalism
- Mental Causation
- Mind-Body Problem
)