تحلیل دیدگاه ملاصدرا در میزان تأثیر صدق باورهای دینی در نجات انسان‌ها

فخار نوغانی, وحیده

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

وحیده فخار نوغانی

استادیار/ دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مسئلة نجات و رستگاری پیروان ادیان از جمله مسائل بحث‌برانگیز در حوزة فلسفة دین است. در میان اندیشمندان اسلامی، ملاصدرا از جمله متفکرانی است که نجات و رستگاری را در پرتو عواملی فراتر از حقانیت و صدق ادیان تبیین می‌کند. نکتة مهم و درخور توجه این است که دیدگاه وی در خصوص مسئلة نجات کاملاً مبتنی بر مبانی معرفت‌شناسی خاص وی در خصوص «صدق‌پذیری گزاره‌های وحیانی» و نیز «امکان دست‌یابی به صدق» این گزاره‌هاست. از دیدگاه وی هر چند گزاره‌های وحیانی از قابلیت اتصاف به صدق و کذب برخوردارند، اما عواملی همچون دست‌نیافتن به واقعیت و نفس‌الامر، توصیف‌ناپذیری برخی از مراتب واقعیت در قالب گزاره‌های زبانی و نیز همسان‌نبودن مرتبة ادراکی گوینده و مخاطب در گزاره‌های وحیانی، امکان دست‌یابی به صدق این گزاره‌ها را برای عموم انسان‌ها با دشواری مواجه می‌کند. بر همین اساس نیز، به نظر ملاصدرا، نجات در پرتو عوامل دیگری چون عبودیت و بندگی امکان‌پذیر است.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.23221992.1393.2.2.7.2

موضوعات

فلسفه ملاصدرا

عنوان مقاله [English]

The Analysis of Mullā Sadrā`s View about the Influence of Truth of Religious Beliefs on Salvation of Human Beings

نویسنده [English]

vahideh fakhar noghani

چکیده [English]

The salvation of the adherents of religions is one of the controversial issues in the philosophy of religion. Among Islamic scholars, Mullā Sadrā is of thinkers who explain salvation in the light of factors beyond the rightfulness and verity of religions. The significant point is that his view on this issue is entirely based on his own epistemological foundations about “revealed propositions truth-apt” and “the possibility of achieving the truth” of these propositions. In his views, although the revealed prepositions could be attributed as true or false, factors such as lack of access to fact and noumenon, indescribability of some degrees of reality in verbal propositions form, and also the dissimilarity between the speaker’s and the audience’s perception level in revealed propositions make it generally difficult to acquire these propositions. So, according to Mullā Sadrā’s opinion, salvation is possible in the light of other factors such as obedience to God and worshipping Him.

کلیدواژه‌ها [English]