بررسی فلسفی امواج الکترومغناطیسی در اندیشه فلاسفه نو صدرایی

نویسنده

دانش‌آموخته سطح چهار رشته فقه و اصول، حوزه علمیه قم، قم، ایران.

چکیده

امواج یکی از مفاهیم کلیدی در فیزیک و زمینه‌ای مناسب برای پژوهشی تطبیقی بین فیزیک و فلسفه می‌باشد. پژوهش حاضر با رویکردی فلسفی امواج الکترومغناطیسی را از نظر مفهومی و هستی‌شناختی در اندیشه فلاسفه نوصدرایی مورد بررسی قرار داده و به این سؤال مهم پاسخ می‌دهد که موج از لحاظ فیزیکی و فلسفی دارای چه نوع حقیقتی است؟ نتایج و دستاوردهای پژوهش حاکی از آن است که امواج الکترومغناطیسی با مفاهیم دیگر همچون میدان، ماده و انرژی ارتباط تنگاتنگی دارند. میدان از سنخ انرژی است و انرژی از نظر فلسفی جوهری مادی است که پژوهش‌های موجود قادر به تبیین حقیقت آن نیستند. امواج الکترومغناطیسی حالت انتقال و حرکت انرژی هستند و فرکانس آن‌ها نشانگر میزان انرژی منتقل شده است. با رویکرد ابزارانگارانه امواج اجزاء طبیعت نیستند؛ بلکه ابزاری برای فهم طبیعت‌اند. با رویکرد واقع‌گرایانه سه احتمال فلسفی در مورد امواج می‌توان بیان کرد: 1) تجرد  2) عرض مادی و 3) اینکه از نظر هستی‌شناختی در خارج به صورت رابط موجود هستند و از نظر مفهومی از نوع مفاهیم فلسفی (معقول ثانی فلسفی) می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Philosophical Study of Electromagnetic Waves in the Thought of Modern Philosophers

نویسنده [English]

  • Seyed Abol ghasem Hosseini Komar Olya
Graduated from Level 4 of Jurisprudence and Principles, Qom-Qom Seminary, Iran.
چکیده [English]

Waves is one of the key concepts in physics and is a suitable ground for comparative research between physics and philosophy. What kind of truth does the wave physically and philosophically answer? The results and achievements of this research in order to answer the question is that electromagnetic waves are closely related to other concepts such as field, matter and energy. The field of energy and energy is philosophically a material substance that current research is unable to explain its truth. Electromagnetic waves are the mode of energy transfer and motion, and the frequency of the waves indicates the amount of energy transmitted. With an instrumentalist approach, waves are not part of nature; Rather, they are the building blocks of our efforts to understand nature. With a realistic approach, three philosophical possibilities about waves can be expressed: 1) abstraction, 2) material width, and 3) ontologically, they exist as interfaces and are conceptually philosophical concepts (second philosophical sensible).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Electromagnetic Waves
  • Energy
  • Field
  • Neo-Sadrian Philosophers
  • The Second Philosophical Rationale
ابراهیمی دینانی، غلام حسین. (1362). ‌وجود رابط و مستقل در فلسفه اسلامی. ‌تهران: شرکت سهامی ‏انتشارات.‏
ابن سینا، حسین بن عبدالله. (1400). رسائل ابن سینا. قم: انتشارات بیدار.
اسکوایرز، یوئن ج. (1387). اسرار هان کوانتومی. (چاپ دوم). ترجمه: کمال‌الدین سید یعقوبی. تهران: نشر سروش.
اکاشا، سمیر. (1391). فلسفه علم. ترجمه: هومن پناهنده. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
بورن، ماکس. (1385). نظریه نسبیت آینشتین. ترجمه: هوشنگ گرمان. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
جینز،جی اچ. (1361). فیزیک و فلسفه. ترجمه: علیقلی بیاتی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
حسینی، سید ابوالقاسم. (1396). «نقد و بررسی ابزارگرایی و رابطه آن با تفسیر کپنهاکی مکانیک کوانتومی». ماهنامه علمی و ترویجی معرفت، سال بیست و ششم، ش 243.
سلیمانی امیری، عسکری و حسینی، سید ابوالقاسم. (1396). «بررسی تطبیقی دیدگاه علامه طباطبایی و آیت‌الله مصباح یزدی درباره معقول ثانی فلسفی و رابطه آن با وجود ربطی»، فصلنامه علمی و پژوهشی آیین حکمت، سال 9. ش31.
صدرالمتالهین، محمد بن ابراهیم. (بی‌تا). الحاشیه علی الهیات شفا. قم: انتشارات بیدار.
____________ (1368). الحکمة المتعالیه فی الاسفار الاربعه. ج1. قم: مکتبه المصطفوی.
طباطبایی، محمدحسین. (1424ق). نهایه الحکمه. قم: موسسه نشر اسلامی.‏
‏‏عبودیت، عبدالرسول. (1386). درآمدی به نظام حکمت صدرایی. ج1. تهران: انتشارات سمت.
گلشنی، مهدی. (1380). تحلیلی از دیدگاه‌های فلسفی فیزیک‌دانان معاصر. تهران: نشر فروزان.
لیدیمن، جیمز. (1390). فلسفه علم. ترجمه: حسین کرمی. تهران: انتشارات حکمت.
مصباح یزدی، محمد تقی. (1383). آموزش فلسفه. ج 1. تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
مطهری، مرتضی. (1390)‌. مجموعه آثار. ج 6. قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی. (1390)‌. مجموعه آثار. ج 7. قم: انتشارات صدرا.
مطهری، مرتضی. (1378)‌. مجموعه آثار. ج 5. قم: انتشارات صدرا.
هایزنبرگ، ورنر. (1368). جزء و کل. ترجمه: حسین معصومی همدانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
Einstein, albert and infeld, leopold. (1966). The Evolution of physics. New York: Simon & Schuste.
Franklin, Jerrold. (2017). Classical electromagnetism. New York: Mineola. Second edition.
Nettl, Stephen. (1995). Wave physic. New York: Springer- Verlag.
Serway, R.A., Moses, C.J. and Moyer, C.A. (2005). Modern Physics. New York: Thomson.