مفاهیم مقوم فرایند وحى‌یابى عرضى تشریعى رسالى از منظر دیالکتیک الهى ابن عربى

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران.

2 دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 استاد گروه فلسفه، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

4 دانشیار گروه حکمت و کلام دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

فرایند وحی‌یابی، در نظام عرفانی ابن‌عربی با پنج مفهوم قوام می‌یابد. مسئله اصلی در این مقاله، چیستی این مفاهیم و چگونگی قوام بخشی آن به فرایند ایحاء و وحی‌یابی نبی، در شبکه پیچیده و درهم‌تنیده مفاهیم ذومعنا و تفسیرپذیر منظومه معرفتی ابن‌عربی است. رهیافت‌های به دست آمده در این پژوهش نشان می‌دهد، پنج مفهوم «دقیقه»، «رقیقه»، «روح»، «نور» و «نکته»، در فرایند وحی‌، معطوف و مکملِ معنایی یکدیگرند. دقیقه، امکان هرگونه آگاهى و ظهور؛ من‌جمله امکان ظهور آگاهى وحیانى تشریعى رسالى را فراهم می‌آورد و رقیقه (تعین‌بخش اسماء) شعاع‌هاى داده‌هاى حقایق أسمائی است که طرف‌سازى تضایف اشراقى را به انجام می‌رساند و در فرایند وحى، اسماء دخیل در وحی؛ یعنى حى، نور، علیم، حکیم، متکلم، سمیع و بصیر را در مبدأ قابلى مرآتی قلبى متعین می‌سازد و وساطت می‌کند. روح، همان رقایق اسماء الهى (حقیقت) خصوصا اسم الحى است که تعین یافتگى حقیقت معدوم العین و معقول؛ اما مؤثر اسم الحى را در مرائی أعیان، خصوصا مرات قلب نبى وساطت می‎کند و نور؛ همان افاضه و اضافه اشراقى حقیقت اسم النور است که جنبه آشکارگى کنه ذات براى خویش و بالتبع آن، براى ظهورات خویشتن را عهده‌دار است و شعاع‌هاى ریسمان مانند او، روابط و مناسبات رقایقى و ظهور اطوار تکلمى و علمى وحى نبوى را به نحو فعل گفتارى در مرآت قلب نبى میسر می‌سازد. نکته، رد و اثرى است که از انعکاس حقایق أسمائی در مرائی قوابل وضع و رفع می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Introductory Concepts of the Transcendental Legislative Revelation Process from the Divine Dialectical Perspective of Ibn Arabi

نویسندگان [English]

  • Alireza Sadeghshirazi 1
  • Marziye Akhlaghi 2
  • Seyyed Ali Alamal-hoda 3
  • Meysam Sefid Khosh 4
1 Ph.D. Student of Islamic Philosophy and Theology, Payame Noor University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Philosophy, Payame Noor University, Tehran, Iran.
3 Professor of Philosophy Department, Payame Noor University, Tehran, Iran.
4 Associate Professor of Wisdom and Theology Department, Faculty of Theology and Religions, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The process of transversal legislative revelation of the treatise is consistent with five concepts in Ibn Arabi's mystical system. The main issue in this article is what these concepts are and how to consolidate them into the process of revelation of the Prophet in the complex and intertwined network of fluid concepts of Ibn Arabi's epistemology. The approaches obtained in this research show that the five concepts of "minute", "dilution", "soul", "light" and "tip" are focused on each other in the process of revelation and complement each other. The minute positioning and determination of both sides of the main negativity provides the possibility of any awareness and emergence, such as the possibility of the emergence of legal awareness and revelation of the treatise. Thinning is the radius of the data of the nominal truths which performs the illumination of the illumination. Dilution is the radius of the data of the nominal truths which performs the illumination of the brightness and in the process of revelation, determines and mediates the names involved in revelation, that is, life, light, wise, sage, speaker, hearer, and seer at the source of the eternity of the heart. The soul is the same as the derivatives of the divine names (truth), especially the name of revelation, which mediates the determination of the truth of the invisible and reasonable, but effective name of revelation in the eyes of the nobles, especially the heart of the prophet. And light is the illumination of the truth of the name of light, which has the aspect of revealing the essence for itself and, consequently, for the manifestations of itself, and its string-like radii make it pos.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Divine Dialectic
  • Minute
  • Dilution
  • Soul
  • Light
  • Point
  • Revelation
قرآن کریم.
ابن‌عربی. (بی‌تا). فتوحات المکیه. بیروت: دار صادر.
حکیم، سعاد. (1394). المعجم الصوفی؛ دانشنامه اصطلاحات ابن‌عربی. ترجمه سید ناصر طباطبایی، تهران: انتشارات مولی.
خوارزمی، تاج‌الدین حسین. (1375). شرح فصوص الحکم. تهران: انتشارات مولی.
چیتیک، ویلیام سی. (1390). طریق عرفانی معرفت از دیدگاه ابن‌عربی. مترجم مهدی نجفی افرا، تهران: انتشارات جامی.
دهخدا، علی اکبر. (1377). لغت‌نامه دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
غفاری، حسین. (1396). معرفت‌شناسی در فلسفه اسلامی. تهران: حکمت.
قلیچ، محمود ارول. (1394). آفاق عرفان ابن‌عربی: نگاهی کلی به زندگی و آثار. ترجمه توفیق ه. سبحانی، انتشارات هرم.