ارزیابی توجیه روایی کیفیت معاد جسمانی در دیدگاه حکیم آقاعلی مدرس

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

حکیم آقاعلی مدرس در بین حکمای متعالی از جهت برخورداری از حس نوآوری، جایگاهی ویژه دارد. او رویکرد نوآوری را در نظریه چالشبرانگیز معاد جسمانی، با الهام از روایتی پی می‌گیرد که همۀ فضای نظریه‌پردازی او را به خود اختصاص داده و قواعد عقلی نظام متعالی را برای شرح این روایت و بهره‌های اثباتی معاد جسمانی به‌کار می‌گیرد. همگرایی و هم‌سازی مبانی عقلی‌ـفلسفی با مفاد روایات، در حکمت متعالیه مطلبی رایج و پرکاربرد است. به‌کارگیری این سبک را صدرالمتألهین خود به یادگار گذاشته و توانایی و مهارت فنی خود را در شرح و تفسیرنگاری بر متون روایی ـ‌چه در آثار مفصل و مختصر فلسفی و چه در آثار تفسیری‌ـ نشان داده است. حکیم آقاعلی مدرس با بهره‌مندی از چنین میراثی، در بیان کیفیت معاد جسمانی، به روایتی خاص توجه أکید و اهتمام چشمگیر نشان داده است. سعی او در واکاوی متون وحی ارزش مستقل دارد و درس‌آموز برای پژوهندگان این راه دشوار است، چه رهیافت‌هایش منطبق بر مفاد صریح روایت مورد استناد باشد یا خیر. با عرضه برداشت‌های او بر معیارهای عقلی و تحلیل نقدی می‌توان ادامه مسیر را برای فهم متون دینی هموارتر نمود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Narrational Justification of Bodily Resurrection Quality According to Hakim Aqa Ali Modarres.

نویسنده [English]

  • Mohammadreza Ershadinia
Associate Professor, Hakim Sabzevari University
چکیده [English]

Hakim Aqa-Ali Modarres has a salient innovativeness among transcendental wises. He inspires his innovative approach in challenging theory of physical resurrection from an anecdote which influenced his whole attitude and he uses transcendent rational rules to explain this anecdote for further use in proving physical resurrection. Uniting rational-philosophical fundamentals and anecdotal context is prevalent in transcendent wisdom. Sadr-al-Motaa’llihin first used this approach and manifested his expertise in elaborating and interpreting anecdotal context in both short or long philosophical works as well as interpretational works. Hakim Aqa-Ali Modarres by enjoying this legacy put a remarkable focus on a specific anecdote in order to explain modality of physical resurrection. His efforts in elaborating revelations are much valuable and also enlightening for researchers in this difficult field, whether his approaches match explicit intent of anecdote or not. Analyzing his understandings by rational criteria and critical analysis can lead to better way to comprehend religious texts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hakim Aqa-Ali Modarres
  • text understanding and interpreting
  • Bodily resurrection
  • elemental resurrection
قرآن کریم.##آشتیانی، سیدجلال‌الدین، (1379). شرح بر زاد المسافر. تهران: امیرکبیر.##ـــــــ. (۱۳۸۱). شرح بر زاد المسافر ملاصدرا. قم: بوستان کتاب.##ـــــــ.. (۱۳۸۲). «مقدمه». در صدرالمتألهین، الشواهد الربوبیة. قم: بوستان کتاب.##صدرالمتألهین، محمد بن ابراهیم  (۱۳۶۰). اسرار الآیات. تهران: انجمن حکمت و  فلسفۀ ایران.##ـــــــ.. (۱۳۸۲). الشواهد الربوبیة. تصحیح و تعلیق سید جلال‌الدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب.##ـــــــ.. (1410ق). الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی.##الطبرسی، احمد (۱۴۰۱ق). الاحتجاج. بیروت: مؤسسۀ الاعلمی.##مدرس طهرانی، آقاعلی (1378). مجموعۀ مصنفات. تهران: مؤسسۀ اطلاعات.##