تأویل باطنی نماز به‌قرائت صدرالمتألهین شیرازی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

نماز تدبیری است از سوی شرع برای از میان رفتن آلودگی‌های حسی و به‌منزلۀ طهارت از حدث‌های اصغر و اکبر نفسانی است. نماز قالب، نماز ظاهری جسمانی و نماز قلب، نماز باطنی حقیقی است. نماز قلب، عرفان و شناخت خدا و شناخت افعال و صفات او، و از سنخ حکمت و معرفت است. نماز قالب، تعبد جسم و خضوع بدن و تشبه به حقیقت انسانیت و جدایی از حیوانات و بهائم است. این دو گونه نماز، نشان از ارتباط غیب و شهادت و ملک و ملکوت و تبلور ارتباط نفس و بدن دارند. نماز جسمانی و قالبی در تنویر قلب مـؤثر است، همان‌طور که از سوی قلب انواری به‌سوی ظاهـر انسان بالا می‌آید. امر شارع به نماز قالب، هماهنگی قلب و جسم یا صورت و باطن است تا مزاحمتی از جانب ظاهر برای عمل باطن نباشد و در نتیجۀ این همراهی، باطن از کار خویش باز نماند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Esoteric Exegesis of the Prayer Based on Sadr-Al-Mota'allehin Shirazi’s Reading

نویسنده [English]

  • Naser Mohamadi
Associate Professor, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

A prayer is a plan by the religious law in order to remove sensuous impurities and is considered as a purification of the lesser and the greater sensual impurities and defilements. The corporal prayer is a bodily outward prayer and the spiritual prayer is a genuine inward prayer. The spiritual prayer is the gnosis and knowledge of God and the recognition of His deeds and attributes and is of the kind of wisdom and knowledge. The corporal prayer is devoutness and humility of the body and similarity to humanity truth and his separation from animals and the wild beats. These two types of the prayer is a sign of the relationship between the visible and invisible world and also the angel and the Divine nature and is the manifestation of the relationship between body and soul. The bodily or corporal prayer is effective in enlightening heart, as the lights shining from the heart towards the human appearance. The command of the Islamic legislator in corporal prayer is the coordination between the body and heart or outward and inward in order to cause no inconvenience for the inward action by appearance and as a result it fulfills its deed.

A prayer is a plan by the religious law in order to remove sensuous impurities and is considered as a purification of the lesser and the greater sensual impurities and defilements. The corporal prayer is a bodily outward prayer and the spiritual prayer is a genuine inward prayer. The spiritual prayer is the gnosis and knowledge of God and the recognition of His deeds and attributes and is of the kind of wisdom and knowledge. The corporal prayer is devoutness and humility of the body and similarity to humanity truth and his separation from animals and the wild beats.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Prayer Secrets
  • Esoteric Exegesis
  • Spiritual and Corporal Prayers
  • Body and Soul
  • memory
قرآن کریم.
ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1378). «متشابهات القرآن». در سه رسالۀ فلسفی. مقدمه و تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
ــــــ. (1379). تفسیر قرآن الکریم. قم: بیدار.
ــــــ. (1381). المبدأ و المعاد. تصحیح و تحقیق محمد ذبیحی و جعفر شاه‌نظری. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــ. (1382). الشواهد الربوبیة فی مناهج السلوکیة. تصحیح و تحقیق سید مصطفی محقق‌داماد. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــ. (1384). شرح الاصول الکافی. ج1: تصحیح رضا استادی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــ. (1385الف) شرح الاصول الکافی. ج2: تصحیح سیدمهدی رجایی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــ. (1385ب). «شواهد الربوبیة». در مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین. تحقیق و تصحیح حامد ناجی اصفهانی. تهران: حکمت.
ــــــ. (1386). مفاتیح الغیب. تصحیح و تحقیق نجفقلی حبیبی. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــ. (1981م). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
نصر، سیدحسین (1382). صدرالمتألهین شیرازی و حکمت متعالیه. ترجمۀ حسین سوزنچی. تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.