فاعلیت نفس در پیدایش ادراک در نسبت با دیدگاه مطابقت

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علامه طباطبائی

2 استاد دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

جنبه فاعلی نفس در پیدایش ادراک مورد پذیرش ابن سینا و ملاصدراست پذیرش این دیدگاه دو پرسش اساسی به دنبال دارد که محور پژوهش حاضر را شکل می دهد پرسش اول این که چگونه نفس قدرت بر ایجاد صورت ادراکی دارد در حالی که خود در ابتدا فاقد آن می باشد و در پرسش دوم مطرح می گردد با توجه به این که امیال و گرایش های نفسانی در جهت گیری اراده موثر می-باشد چگونه می توان بین فاعلیت ارادی نفس در پیدایش ادراک و نظریه مطابقت و معیار صدق آن وجه جمعی ارائه داد در پاسخ به پرسش اول بیان می گردد نفس در ابتدا پذیرنده می باشد و بعد از تحصیل ملکه ی صور جنبه فاعلی ظهور می یابد و در پاسخ به پرسش دوم بیان می گردد که اراده نفس در تحصیل مقدمات پیدایش صور ادراکی موثر است همچنین فاعلیت نفس نسبت به صور حسی فاعلیت بالطبع می باشد که اراده در آن دخالت ندارد و در باب تصدیقات اولی نفس بالضروره به ثبوت محمول برای موضوع حکم می کند و در تصدیقات نظری که به بدیهیات بازمی گردد هنگامی که مقدمات قیاس در کنار یکدیگر قرار گرفتند نتیجه براساس قاعده علیت از آن حاصل می گردد و اراده نفس در تعیین نتیجه دخالتی ندارد در نتیجه خدشه ای به دیدگاه مطابقت وارد نمی گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Self-actualization in the emergence of perception in relation to the correspondence view

نویسندگان [English]

  • sayyed mohammad hosain naghibi 1
  • Abdollah Nasri 2
1 Allameh Tabataba'i University
2 Allameh Tabataba'i University Professor
چکیده [English]

The actuality of the soul in the emergence of perception accepted by Ibn Sina and Mulla Sadra. The acceptance of this view has two fundamental questions that shape the focus of the present research. The first question is how the power soul has a perceptual appearance, while at the very beginning it lacks it. And in the second question, considering that desires and sensual tendencies are in the direction of effective will, how can one between the selfish self-activity in the emergence of perception and the theory of conformity and the criterion of the truth of that collective form in response to The first question is expressed that the soul first accepts and after the study of the queen of the form, an object appears and in response to The second question states that self-determination in education is the basis of the emergence of perceptual forms. Also, self-actualization is related to the sensory forms of the subject matter, whose will does not interfere with it, and in relation to the first testimonies of the soul, it is necessary to make predicate proof for the subject and In the assertions of the theorem that returns to the axioms, when the initiation of analogy is put together, the result is derived from the causal principle, and the will of the soul does not interfere in determining the outcome, hence the inference does not conform to the viewpoint.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Subject
  • soul
  • will
  • Perception
  • match
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1371). المباحثات. قم: بیدار.
‌ ـــــــ. (1379). النجاة من الغرق فى بحر الضلالات. تصحیح محمدتقى دانش­پژوه. تهران‏: دانشگاه تهران‏.
ـــــــ. (1404الف)‏. التعلیقات. تحقیق عبدالرحمن بدوى. بیروت: مکتبة الاعلام الاسلامى.
‏‌ـــــــ. (1404ب). الشفاء (الطبیعیات). ج (النفس). تحقیق سعید زاید. قم‏: کتابخانة آیت­الله مرعشى.
خسروپناه، عبدالحسین؛ عاشوری، مهدی (1392). تحلیل معرفت. تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
ـــــــ. (1393). رئالیسم معرفتی. تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
سبزواری، هادی (1369). شرح المنظومه. تصحیح حسن حسن­زاده آملى. تهران‏: نشر ناب‏.
طباطبائی، محمدحسین (1360). نهایة الحکمة. قم: نشر اسلامی.
ـــــــ. (1390). اصول فلسفه و روش رئالیسم. به‌همراه پاورقی مرتضی مطهری. تهران: صدرا.
عبودیت، عبدالرسول (1386). درآمدی به نظام حکمت صدرائی. ج 2. تهران: سمت.
فیاضی، غلامرضا (1396). معرفت­شناسی اسلامی. ج1. قم: مؤسسه امام خمینی.
 ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1360). الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة. تصحیح سیدجلال‌الدین آشتیانى. مشهد: مرکز نشر دانشگاهی.
ـــــــ. (1371). التصور‌ و التصدیق. قم: بیدار.
ـــــــ. (1387). سه رسائل فلسفى. تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانى. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
ـــــــ. (1981م). الحکمة المتعالیة فى الأسفار العقلیة الأربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی‏.