نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد معارف اسلامی و مدیریت گرایش دولتی و سیاست‌گذاری، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
2 استادیار مدیریت صنعتی، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
3 استادیار فلسفه و کلام، دانشگاه امام صادق (ع)، تهران، ایران
چکیده
خط‌مشی گذاری جهت تغییر رفتار انسان‌ها در حوزه‌های مختلف بهداشت، آموزش، محیط زیست، اقتصادی، فرهنگی و... از دغدغه‌های اصلی خط‌مشیگذاران در سطح جامعه است. از اینرو به طور کلی سه رویکرد جهت نیل به این امر پیش گرفته می‌شود؛ رویکردهای قانونی، آموزشی و رفتاری. در این بین عمدتاً دو رویکرد قانونی و آموزشی به کار گرفته می‌شود و رویکرد رفتاری در امر سیاست‌گذاری مغفول است. در این راستا مدل‌های رفتاری گوناگونی توسط اندیشمندان غربی و اسلامی جهت تبیین رفتار انسان ارائه شده است. در این مقاله مدل رفتاری انسان از منظر حکمت اسلامی و براساس اندیشه‌های علامه طباطبایی تبیین شده است. به عبارت دیگر، سعی شده با مرور اندیشه‌های علامه طباطبایی فهرستی از عوامل مؤثر بر رفتار انسان تهیه شود و بر اساس آنها مدلی ارائه شود. مسئله اصلی این پژوهش، پرسش از عوامل مؤثر بر رفتار انسان در قالب یک مدل مفهومی از منظر علامه طباطبایی است. مطابق مدل نهایی عوامل بیرونیِ محیطی (معماری و جغرافیا) و اجتماعی (عادات و هنجارهای اجتماعی) در کنار عوامل درونی مانند ملکات نفس، مزاج، قوای نفس، وراثت بر ادراکات انسان اثرگذار است و تمام ادراکات و عوامل آن نیز ذیل سیطرۀ توجه نفس، منجر به اراده و صدور فعل می‌شوند. در پایان مقاله به‌عنوان نمونه به برخی از دلالت‌های آن در تبیین رفتار عموم افراد و خط‌مشیگذاری عمومی اشاره شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Explaining Humans Behavioral Model along Behavioral Public Policy Based on Allameh Tabataba'i's Thoughts
نویسندگان [English]
- Mikaeel Noruzi 1
- Alireza Afzali 2
- Mahdi Sepehri 3
1 Masters Student in Islamic Studies and Public Administration and Public Policy, Imam Sadiq University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Industrial Management, Imam Sadiq University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Theology and Islamic Studies, Imam Sadiq University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Policy making to change human behavior in different areas of health, education, environment, economic, cultural, etc. is one of the main concerns of policymakers at the community level. So there are generally three approaches to achieving this: legal, educational, and behavioral. In this regard, there are mainly two legal and educational approaches, and the behavioral approach to policy making is neglected. In this regard, various behavioral models have been proposed by Western and Islamic scholars to explain human behavior. This article explains the behavioral model of man from the perspective of Islamic wisdom with an emphasis on the thoughts of Allameh Tabatabai. In other words by reviewing Allameh Tabatabai's ideas a list of factors affecting human behavior has been prepared and a model based on them has been presented. The main issue of this research is the question of factors affecting human behavior in a conceptual model from the perspective of Allameh Tabatabai. According to the final model, external environmental factors (architecture and geography) and social factors (social habits and norms) along with internal factors such as soul habits, temperament, soul faculties, heredity affect human perceptions and all perceptions and factors are under the control of soul attention. They lead to the will and the issuance of the verb. Finally, some examples of its implications for explaining public behavior and public policy are cite.
کلیدواژه‌ها [English]
- Keywords: Islamic Wisdom
- Human Behavior Model
- Allameh Tabatabai
- Behavioral Approach
- Islamic Anthropology
- Behavioral Public Policy
محمدباقر موسوی همدانی. جلد 8. قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. دفتر انتشارات اسلامی.
)