فاعلیت عقل فعال در مهندسی نظام عالم ماده از نظر صدرالمتالهین

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور

2 عضو علمی مرکز تهران جنوب

3 پیام نور واحد ری

چکیده

عقول به عنوان موجودات مفارق از ماده، در فلسفه اسلامی به خصوص در حکمت متعالیه، جایگاه ویژه ای دارد. بحث وجود شناختی عقول برای حل مسئله چگونگی صدور کثرات عالم مادی از واجب تعالی توسط فلاسفه مطرح شده است.نقش عقول در عالم از دو جنبه مهم، قابل بررسی است. جنبه معرفت شناسی و جنبه وجود شناختی عقول. که در بحث معرفت شناختی عقول، چگونگی اتصال نفس ناطقه با عقل فعال و دریافت صور و معقولات از آن، علم و ادراک، اتحاد عقل و معقول پرداخته می شود. و بحث وجود شناختی عقول به دنبال چیستی صادر نخست و بیان چگونگی صدورکثرات عالم از واجب تعالی و نقش عقول در این روند است که این مقاله عهده دار نقش وجودشناختی و فاعلیت ایجادی عقول است، بالاخص عقل فعال که مهندسی نظام عالم ماده را برعهده دارد و نهایتا به این امر پرداخته است که عقول در دیدگاه ملاصدرا مورد خدشه است و وجود منبسط به عنوان صادر تخست در همه سلسه مراتب وجود ظهور دارد که در هر مرتبه با تعین خاص همراهی می کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Subjectivity of active intellect in the material world engineering in the of sadr-al-motoalehin

نویسندگان [English]

  • mohammadreza ameri 1
  • Naser Mohammadi 2
  • amirtaher palizgir 3
1 Payame Noor University
2 مدیر گروه فلسفه و کلام و اخلاق استان تهران
3 payam nor
چکیده [English]

Intellect as existents apart from material has a transcendental-sect. the discussion of ontological of intellect for solving the quality emanation multiplicity world of material bodies of necessary is considered by philosophers. The role of Intellect in the world can be studied by two important sights. Epistemology and ontological of intellect in which on epistemology is paid to the guilty of soul speaker contact with active intellect and pure Intellectuall and concept comprehension from it, science and cognition and union of the intellect discussion ontological of intellect is followed the quiddity of first emanation and explicate quality of world multiplicity emanation from necessary transcence, and the role of intellect is the way are studied so this study is for this role and the creation subjectivity of intellect especiality engineering consmos material for active intellect which is the topic of this study at the end it is coneluded that in molasadra point of view the intellect is inquietude and unfolded existence as the first emanation advent in all hierarchy of universal existence and is followed by a particular determination in each level

کلیدواژه‌ها [English]

  • intellect
  • words of material
  • first emanation
  • active intellect
  • engineering
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله (1388). در حقیقت و کیفیت سلسله موجودات از تسلسل اسباب و مسببات. تحقیق موسی عمید. همدان: دانشگاه بوعلی سینا.
بهشتی، احمد (1382). غایات و مبادی (شرح نمط ششم از کتاب الاشارات و التنبیهات). قم: بوستان کتاب.
جوادی آملی، عبدالله (1376). رحیق مختوم. بخش پنجم از جلد اول. قم: اسرا.
دانش شهرکی، حبیب‌الله (1387). عقل از نظر قرآن و حکمت متعالیه. قم: بوستان کتاب.
رحیمیان، سعید (1381). فیض و فاعلیت وجودی از فلوطین تا صدرالمتألهین. قم: بوستان کتاب.
سجادی، سیدجعفر (1379). فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
شیروانی، علی (1391). ترجمه و شرح نهایة الحکمة. قم: بوستان کتاب.
صلیبا، جمیل (1366). فرهنگ فلسفی. ترجمه منوچهر صانعی دره‌بیدی. تهران: حکمت.
کاپلستون، فردریک (1362). تاریخ فلسفه. تهران: علمی و فرهنگی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1374). آموزش فلسفه. قم: سازمان تبلیغات اسلامی.
ملاصدرا، محمدبن‌ابراهیم (1354). المبدأ و المعاد. تصحیح سیدجلال‌الدین آشتیانی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
 ـــــــ. (1358). الواردات القلبیة. ترجمه احمد شفیعیها. تهران: انجمن فلسفه ایران.
ـــــــ. (1360). الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. تصحیح و تحقیق سیدجلال الدین آشتیانی. مشهد: مرکز نشر دانشگاهی.
ـــــــ. (1362). اسرار الآیات. ترجمه علویه همایونی. ناشر: مترجم.
ـــــــ. (1363). مفاتیح الغیب. تصحیح محمد خواجوی. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ـــــــ. (1366). شرح اصول کافی. تصحیح محمد خواجوی. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
ـــــــ. (1375). مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین. تحقیق حامد ناجی. تهران: حکمت.
ـــــــ. (1378). مظاهر الالهیة فی الاسرار العلوم الکمالیة. تصحیح و تحقیق سیدمحمد خامنه‌ای. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ـــــــ. (1382) الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة. تصحیح و تحقیق مصطفی محقق داماد. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ـــــــ. (1383). اسفار اربعه. سفر1، جلد3. ترجمه محمد خواجوی. تهران: مولی.
ـــــــ. (1430ق). مفاتیح الغیب. مع تعلیقات للمولی علی نوری. لبنان: مؤسسة التاریخ العربی.
ـــــــ. (1981م). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
ملکشاهی، حسن (1363). ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات. تهران: سروش.
یاسپرس، کارل (1366). فلوطین. ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: خوارزمی.