The Evolutionary Process of Creation from Mulla Sadra's Point of View

Document Type : Research Article

Authors

1 Ph.D. Student in Transcendent Wisdom, Faculty of Theology and Islamic Studies, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

2 Professor, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, Faculty of Theology and Islamic Studies, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

3 Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Wisdom, Faculty of Theology and Islamic Studies, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

Abstract

Philosophers have offered various interpretations of creation. In the present article, Sadra's interpretation of creation has been considered. It is well-known that creation took place in two arcs of descent and ascent, in which the descent begins from God, and after the order of attributes and names, the worlds of intellect and example have reached the world of nature, and the beginning of the ascent, the world of nature and the end of God. And other worlds are between the two. Since in conventional theory, creation is associated with revelation, serious questions arise. Is the natural world the lowest of the worlds, and are beings in this world ultimately flawed? Is the end of the ascent arc exactly the beginning of the descent arc? Is it a reasonable hypothesis that a complete being would be reduced to weakness and degraded again from the lowest point to the first? In this article, while reviewing and criticizing the common view, an attempt is made to provide a new model of the creation process while answering the questions raised. In Mukhtar's theory, creation is constantly moving towards perfection and goes from the level of necessity of existence and the existence of science that is with God Almighty to the real worlds, that is, the world of intellect, example and nature. This process of creation is constantly intensifying and completing. What is revealed from the level of God's essence after the revelation is still present in the former order, only the way they appear in the revealed order is different.

Keywords

Main Subjects


قرآن کریم، ترجمه حسین انصاریان.
ابن سینا، حسین بن عبدالله (1418ق).  الهیات شفا. تحقیق آیه­الله حسن­زاده آملی. چاپ اول. قم: انتشارات دفتر تبلیغات قم.
ابن عربی، محیی‌الدین (۱۴۰۵). الفتوحات المکیه. ج۱. ص۲۶۲. قاهره: چاپ عثمان یحیی.
اخلاقی، مرضیه؛ میشکار مطلق، مسعود (پاییز و زمستان 1395). «نقدهای علامه حسن­زاده بر براهین تناهی ابعاد اجسام». دو فصلنامه علمی و پژوهشی حکمت صدرایی، سال پنجم، شماره اول، صص 11-22.
ترکه، صائن­الدین علی (1381). تمهید القواعد. تصحیح سید جلال­الدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب.
حسن­زاده آملی، حسن (1387). شرح فارسی الاسفار الاربعه. 3 جلدی. قم: بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم).
راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1412 ق).  المفردات فی غریب القرآن. تحقیق: داودی، صفوان عدنان. ج 1. چاپ اول. بیروت: دارالعلم‏، الدار الشامیه.
سبزواری، هادی بن مهدی (بی­تا).  شرح المنظومه. ج2. بی­جا: نشر ناب.
سهروردی، یحیی بن حبش (1976م). مجموعه مصنفات، التلویحات. به کوشش هانری کربن. ج1. تهران: انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1392). حکمه الاشراق. شارح قطب‌‌الدین‌ شیرازی‌، محمود بن‌ مسعود، مصحح نجفقلی حبیبی. حاشیه­نویس صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم. 4 جلد، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
شاه­آبادی، محمد (1381). رشحات الحکمه تعلیقه علی الأسفار. 3 ج.  قم: مهدی­یار.
شهرستانی، عبدالکریم (بی­تا). نهایه الاقدام فی علم الکلام. تصحیح الفرد جیوم.
شیرازی، صدرالمتألهین محمدبن ابراهیم (1360).  اسرارالآیات. تصحیح محمد خواجوی. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1363 «ب»). مفاتیح الغیب. حاشیه علی بن جمشید نوری. مقدمه و تصحیح محمد خواجوی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1981م).  الحکمه المتعالیه فی الاسـفار العقلیه الاربعه. 9 جلدی. چاپ سوم. بیروت: دار احیاء التراث.
ــــــــــــــــ (1368).  الحکمه المتعالیه فی الاسـفار العقلیه الاربعه. 9 جلدی، قم: مکتبه المصطفوی.
ــــــــــــــــ (بی­تا «الف»). الرسائل. قم: مکتبه المصطفوی.
ــــــــــــــــ (1375). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. 2 جلدی. تصحیح سیدجلال­الدین آشتیانی. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ــــــــــــــــ (۱۳۵۴). المبدأ و المعاد. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (بی‌تا «پ»). المظاهر‌الالهیه. به تصحیح جلال‌الدین آشتیانی. مشهد: چاپخانه خراسان.
ــــــــــــــــ (بی­تا «ت»). ایقاظ النائمین. به تصحیح محسن مؤیدی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران.
ــــــــــــــــ (1366 «الف»). تفسیر القرآن الکریم. تصحیح محمد خواجوی. 7 جلد. قم: بیدار.
ــــــــــــــــ (1378 «ب»). رساله فی الحدوث. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
ــــــــــــــــ (۱۳۷۸ «الف»). سه رساله فلسفی (متشابهات القرآن - المسائل القدسیه - اجوبه المسائل). تصحیح سیدجلال­الدین آشتیانی. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز انتشارات.
ــــــــــــــــ (1366 «ب»). شرح اصول الکافی. تصحیح محمد خواجوی. حاشیه علی بن جمشید نوری. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
ــــــــــــــــ (بی­تا «ب»). شرح الهدایه الاثیریه [لأثیرالدین الأبهری]. تصحیح محمدمصطفی فولادکار. بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.
ــــــــــــــــ (1381). شـرح بـر زادالمسـافـر. شـرح
سیدجلال­الدین آشتیانی. قم: بوستان کتاب قم.
ــــــــــــــــ (1363 «الف»). کتاب المشاعر. ترجمه بدیع­الملک میرزا عمـادالدولـه. چاپ دوم. تهـران: کتابخانه طهوری.
طباطبایی، ‌محمدحسین (1422ق). نهایه الحکمه. چاپ
شانزدهم. قم: نشر اسلامی.
فارابی، ابونصر (1366). السیاسه المدنیه. تحقیق بوملحم. چاپ اول. بیروت: دارومکتبه الهلال.
فلوطین (1366). دوره آثار. ترجمه محمدحسین لطفی. ج 2. چاپ اول. تهران: انتشارات خوارزمی.