نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• رضا کایدخورده ¹
• قاسمعلی کوچنانی ²

¹ دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی/ دانشگاه تهران

² استادیار فلسفه/ دانشگاه تهران

چکیده

نظریۀ ادراکات اعتباری از نظریات ابتکاری علّامه طباطبایی است که امروزه مورد نیاز فضای علمی کشور خصوصاً حوزۀ علوم انسانی است. این نظریه ابعاد گوناگونی دارد. معناشناسی ادراکات اعتباری یکی از ابعاد این نظریه است که مقدمۀ لازم برای ورود به هر بعد دیگرِ این نظریه به شمار می‌رود. برای فهم دقیق معنای این اصطلاح باید ابهامات سه‌گانۀ زبانی، معنایی و مصداقی آن برطرف شود. با بررسی جایگاه اعتباریات در میان سایر ادراکات، ابهام زبانی برطرف و روشن می‌شود که اعتباریات، معقول ثانی فلسفی نیستند. رفع ابهام معنایی از طریق تعریف صورت می‌‌گیرد و روشن می‌شود که اعتباریات، دادن حدّ چیزی به چیز دیگر یا اطلاق یک مفهوم بر مصداقی غیر از مصداق خود است، به منظور ترتیب آثاری که ارتباط با عوامل احساسی خود دارند. اعتباریات فقط از سنخ گزاره‌های انشائی‌اند. ملاک تشخیص مصادیق آن نیز این است که بتوان در آن نسبت بایدِ انشائی فرض کرد. در نهایت روشن می‌شود که این ادراکات از سنخ مشهورات صرفه هستند، نه یقینیات. علّامه طباطبایی در تمامی موارد بالا با بسیاری از اندیشمندان معاصر اختلاف‌نظر دارد.

کلیدواژه‌ها

• ادراکات اعتباری
• اعتبار عملی
• باید انشائی
• علّامه طباطبایی
• گزارۀ انشائی
• مشهورات صرفه
• معناشناسی

20.1001.1.23221992.1394.4.1.8.1

موضوعات

• فلسفه ملاصدرا

عنوان مقاله [English]

Semantics of Allameh Tabatabai’s Constructional Perception Theory; Along With Critics of Contemporary Muslim Thinkers

نویسندگان [English]

• reza kayedkhorde ¹
• Ghasemali Kouchnani ²

چکیده [English]

Constructional perception theory is one of the innovative ideas of AllameTabatabai, which is helpful in the contemporary scientific atmosphere, especially in the field ofHumanities. This theory has several aspects. Semantics of constructional perception is one  of them, which is prior to other aspects and serves as introduction to others.  To understand this term, it is necessary to illustrate semantic, linguistic and intentional ambiguities. To resolve lingusiticambiguities, it is sufficient to survey the status of constructional perceptionamong other perceptions. By this means, we find that constructional perception are not secondary philosophical intelligible. To eliminate semantic ambiguity realizes through definition; and we show thatconstructional perception consists in referring the definition of something to other thing, or giving some concept to the intention other than its own, in order to constructthe results related to its sensitive causes. Constructional perceptionsare just from the creative propositions. Our criterion to identify them is that they can be assumed as some kind ofcreativemust. Finally, it will be clear that these perceptions are some kind of the famaliar types, not certainties. In all of these cases, AllamehTabatabai's opinion is different from many contemporary thinkers.

کلیدواژه‌ها [English]

• Constructional perceptions
• Practical construction
• Creative must
• Allameh Tabatabai
• Creative proposition
• Semantics