نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

2 استادیار گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

3 دانشیار گروه فلسفه و حکمت، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

ضرورت تطبیق فلسفۀ اسلامی و علوم جدید انکارناپذیر است. اندیشۀ اصالت وجود مبنای اساسی حکمت متعالیه را تشکیل می‌دهد و میان این اندیشۀ بنیادین و نظریۀ مکانیک کوانتوم (به عنوان مبنای اساسی فیزیک جدید) تشابهات قابل تأملی موجود است. این تشابهات شائبۀ تشکیک در ماهیت را بسیار نیرومندتر از مثال‌هایی چون نوروزمان خواهد کرد. آن مثال‌ها اکنون ارزش علمی ندارند و آوردن مثال‌های نوین بر اساس آخرین دستاوردهای علمی بسیار مفید است و گامی برای تطابق فلسفۀ اسلامی با علوم نوین خواهد بود. همچنین آشکار می‌شود که نخستین مرتبۀ ماهیات که خود تشکیل‌دهندۀ عناصر و مواد دیگر جهان هستند، به وجود و صفات آن بسیار شباهت دارند. آگاهی از اینکه همۀ جهان طبیعت از ذراتی همسان پدید آمده‌اند، دشواری فهم و باور مطالبی چون اصالت وجود و وحدت تشکیکی آن را آسان خواهد ساخت. این مقاله با نگاهی اجمالی و به طریق تطبیقی بر اساس آخرین پژوهش‌های علمی، اشاره‌ای گذرا به این تشابهات دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative Review on the Idea of Priority of Existence and Quantum Mechanic Theory

نویسندگان [English]

  • Ahmad Nasiri Mahalati 1
  • Alireza Kohansal 2
  • Jahangir Masoodi 3

1 PhD Candidate of Philosophy, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

2 Assistant Professor, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

3 Associate Professor, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.

چکیده [English]

The need to comparing Islamic Philosophy and Modern Science cannot be refuted. Hekmat-al-Motaalie fundamentally based on the originality of existence doctrine. There are contemplative parallels between this basic idea and the Quantum Mechanic Theory (as the fundamental basis of Modern Physics). These parallels cast greater disbelief in the Essences than examples such as light and time. Those Examples no longer have any scientific value while modern examples based on the latest scientific discoveries are very usefuland provide the next step in the harmonization of Islamic philosophy and modern Science. Also, we will show thatthe first stages of the essences which are themselves the foundations of the elements of the world’s substances are similar to its existence and characteristics. To know that the whole world is formed from identical particles facilitates the understanding and belief in subjects such as Priorityof existence and itsgraded unity. This paper takes a glimpse at these parallels on the basis of the latest scientific research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Originality of Existence
  • simplicity of existence
  • Graded Unity
  • Quantum Physics
  • Fundamental Particles
  • Quantum Numbers
جوادی آملی، عبدالله (1387). شرح حکمت متعالیه. قم: اسراء.
ـــــــ. (1375). رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه. قم: اسراء.
سبزواری، ملاهادی (1373). شرح المنظومه. قم: دارالحکمه‌.
ملاصدرا، محمد بن ابراهیم (1368‌). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة. به‌همراه تعلیقات ملاهادی سبزواری و علامه طباطبایی. قم: مکتبة المصطفوی.
شیروانی، علی (1390). کلیات فلسفه. قم: دارالفکر.
طباطبائی، سیدمحمدحسین (1386). بدایة الحکمة. قم: دارالفکر.
ـــــــ. (1381). نهایة الحکمة. ‌تصحیح غلامرضا فیاضی. قم: مؤسسۀ امام خمینی.
طوسی، خواجه نصیرالدین (1366). شرح اشارات و تنبیهات. به‌کوشش حسن ملکشاهی. تهران: سروش.
مطهری، سیدمرتضی (1385). اصول فلسفه و روش رئالیسم. تهران: صدرا.
Atkins, Peter William (2007). Physical Chemistry. 3th edit. Oxford University Press.
Barow, John D. (1999). Principle of Quantum Physics. Cambridge University Press.
Castelen, J. (1996). Physical Chemistry. 4th ed., Oxford University Press.
Gasiorowich, Stefen (1997). Quantum Physics. 3th edit. Prentice Hall.
Levain, Benjamin (2003). Quantum Chemistry. 2nd edit, VCH Publishers.
Wieder, SOL. (2001). The Foundations of Quantum Theory. 3th edit. Elsevier.