نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

• سید علیرضا دانا ¹
• محسن جوادی ²

¹ دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران (نویسندۀ مسئول).

² استاد فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران.

چکیده

حقیقت وجود مهم‌ترین مسئلۀ محوری در حوزۀ فلسفه و عرفان اسلامی به‌شمار می­رود و اندیشمندان این دو حوزه، دیدگاه­های متفاوتی دربارۀ وحدت یا کثرت وجود ارائه نموده‌اند. گرچه خاستگاه وحدت وجود را باید عرفان دانست لکن به‌دلیل تناسب با موضوع فلسفه، این مسئله به قلمرو حکمت نیز وارد شده و بر فضای تفکر فلسفی تأثیر گذاشته است. صدرالمتألهین یکی از حکیمانی است که تلاش گسترده­ای در جهت برهانی نمودن مدعای عارفان کرده است. او با رد کثرت تباینی وجود، ابتدا متناسب با اصول و مبانی حکمت متعالیه، در مسیر توجیه و تبیین وحدت تشکیکی وجود گام برداشته و در ادامه، از نظریۀ وحدت شخصی وجود دفاع و آن را به‌عنوان نظر نهایی خود برگزیده است. پژوهش حاضر، مهم‌ترین دیدگاه­های مطرح در عرصۀ حقیقت وجود را ارائه و سپس سیر مسئلۀ وحدت وجود در اندیشۀ ملاصدرا و نظر مختار او را بررسی و ارزیابی کرده است.

کلیدواژه‌ها

• وحدت وجود
• کثرت مراتب
• کثرت مظاهر
• وحدت تشکیکی
• وحدت شخصی
• ملاصدرا

20.1001.1.23221992.1397.7.1.5.9

موضوعات

• فلسفه ملاصدرا

عنوان مقاله [English]

Being and Appearance: Analysis of Mulla Sadra's View on the Monotheism of Existence

نویسندگان [English]

• Seyed Alireza Dana ¹
• Mohsen Javadi ²

¹ Ph.D. Student in Islamic Philosophy and Theology, University of Qom, Qom, Iran.

² Professor of Philosophy and Islamic Theology, Qom University, Qom, Iran.

چکیده [English]

The reality of being is the most important issue in the field of Islamic philosophy and mysticism, and the scholars of these two fields have presented different views on the unity or plurality of existence. Although the idea of ​​the unity of existence must be understood as mysticism, it also entered into the realm of wisdom in terms of philosophy, and influenced the atmosphere of philosophical thought. Mulla Sadra is one of the great Scholars who made great efforts to prove the claims of the mystics. By rejecting the diversity of the manifestation of existence, he initially approached the principles of transcendent wisdom in the direction of justifying and explaining the unity of the existence. Furthermore, he adopted the theory of personal unity and defended it as his last idea. The main purpose of this study is to present the most important points in the concept of the reality of existence. The paper tries to scrutinize the issue of unity of existence in Mulla Sadra's thought.

کلیدواژه‌ها [English]

• Monotheism of Existence
• Plurality of Degrees
• Plurality of Manifestations
• Uncertainty Unity
• Individual Unity
• Mulla Sadra