نوع مقاله : علمی- پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی
2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
مسئلة معاد یکی از مهم‌ترین ارکان ادیان ابراهیمی است و این ادیان با رویکردهای مختلف، سعی در مواجهه با آن داشته‌اند. از یک طرف چیستی معاد در قالب معادشناسی دینی به پرسش‌هایی دربارة چیستی انسان و جهان در نسبت با حکمت و ارادة الهی در دنیای بعد از مرگ و رستاخیز پیوند می‌خورد و از طرف دیگر گونه‌های معادشناسی دینی اشکال خاصی را از جهان‌شناسی و انسان‌شناسی رقم می‌زند که به‌خوبی خود را در قالب زندگی و اخلاق عملی در نسبت انسان، جهان و ارادة الهی در نگاه و زندگی پیروان آن ادیان نمایان می‌سازد. در این نوشتار، با تأکید بر رویکرد دین‌شناسی تطبیقی، ضمن مرور نظریات مختلف دربارة معاد جسمانی و روحانی در اسلام و مسیحیت، به مقایسة نظر ملاصدرا و سنت آگوستین خواهیم پرداخت و نشان خواهیم داد که نوع انسان‌شناسی و جهان‌شناسی ملاصدرا با تأکید بر اثبات عقلی و نقلی معاد جسمانی انسان، و همچنین تأکید بر اهمیت دنیای مادی در یک نظم پیشینی الهی به‌عنوان یکی از مراحل تکامل انسانی و زیستن در آن به‌عنوان یکی از مخلوقات باری تعالی، دارای اهمیت فراوانی برای تعالی انسان تا روز رستاخیز است، که زمینة سوژه شدن دنیای مادی و طبیعی را برای الاهیات اسلامی در ابعاد مختلف فراهم می‌آورد. اما نوع انسان‌شناسی و جهان‌شناسی الاهیاتی آگوستینی بر نفی دنیای مادی و در نظر گرفتن آن به‌عنوان عرصة مجازات انسان برای گناه نخستین و هبوط انسان تأکید دارد. زیست مادی و دنیوی انسان و تمام ظواهر و اقتضائات آن و حتی مرگ انسان، همه در پرتو مجازات و خشم الهی قابل فهم و تفسیر است، که تنها در پرتو عنایت الهی در روز رستاخیز امکان سعادت انسان مهیا خواهد شد. در این حالت، بر خلاف الاهیات اسلامی، در رویکرد مسیحی دنیای طبیعی به‌شکل سلبی در ابعاد مختلف نفی و تقبیح می‌شود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Bodily Resurrection: Comparative Study between Mulla Sadra and Augustine
نویسندگان [English]
- mohamad taghi karami ghahi 1
- Abbas Jong 2
چکیده [English]
The problem of resurrection has been an important part of the Abrahamic religions and these religions have tried to deal with this issue in different approaches. In this paper, with an emphasis on comparative theology approach and by reviewing various theories about the physical and spiritual resurrection in Islam and Christianity, we will compare Mulla Sadra approach as a Muslim philosopher with a Christian philosopher St. Augustine approach concerning the question of the resurrection, and in particular the bodily resurrection. We will show that the type of anthropology and cosmology Mulla Sadra highlighted as the rational and textual proofs of bodily resurrection, as well as emphasizing the importance of the material world in a divine pre-order as one of the stages of human development and living in it as a creatures of God has great significance for human excellence to Armageddon. This approach manifests the importance of the various aspects of the physical and natural world for Islamic theology. But the kind of theological anthropology and cosmology Augustine presents, denies the importance of the material world and considers this world as the area of human punishment where he fall in as a result of original sin. According to him, material and mundane aspects of human life and even death understood and interpreted in the light of God's punishment and wrath. And prosperity and human emancipation will be possible only with the grace of God on the Day of Judgment. So the natural world In the Christian theology, contrary to Islamic theology, rejected and will be negative in many aspects.
کلیدواژه‌ها [English]
- resurrection
- anthropology and cosmology
- physical and spiritual resurrection
- Mulla Sadra
- Augustine
)