در برخی قضایا و در برخی زبانها (مانند زبان فارسی)، افزون بر موضوع و محمول، واژهای (مانند «است») وجود دارد که «ربط» یا «رابط» نام دارد. بسیاری از فلاسفۀ اسلامی، حقیقتِ «ربط» را مرتبهای از مراتب «وجود» میدانند و از این رو از آن به «وجود رابط» تعبیر میکنند. این نظریه مبتنی بر مبانی و مقدماتِ خاصی ...
بیشتر
در برخی قضایا و در برخی زبانها (مانند زبان فارسی)، افزون بر موضوع و محمول، واژهای (مانند «است») وجود دارد که «ربط» یا «رابط» نام دارد. بسیاری از فلاسفۀ اسلامی، حقیقتِ «ربط» را مرتبهای از مراتب «وجود» میدانند و از این رو از آن به «وجود رابط» تعبیر میکنند. این نظریه مبتنی بر مبانی و مقدماتِ خاصی است که مهمترین آنها این است که: «رابط» در عالم خارج وجود دارد.در بین فلاسفۀ اسلامی متفکرانی هستند که برخی از این مبانی و بهویژه وجود خارجیِ «رابط» را قبول ندارند. روشن است که اگر در این مقدمات و مبانی خللی وارد شود، نظریۀ «وجود رابط»، یعنی این نظریه که «رابط قضیه» نوعی «وجود» و مرتبهای از مراتب آن است، با چالشی جدی مواجه میشود. این مقاله به معرفیِ دیدگاه موافقان و مخالفانِ این مبانی، و بهویژه نقد و بررسیِ دلیل اثباتِ وجودِ خارجیِ «رابط قضیه» میپردازد. دلیل مزبور مبتنی بر این است که لازمۀ صدق قضایای مزبور وجود مصداقِ خارجیِ یکایکِ اجزای قضیه ـ یعنی موضوع، محمول ـ و بهویژه، «رابط» است، اما برخی از محققان در انتقاد از این دلیل گفتهاند اثبات وجود «رابط قضیه» در عالم خارج از این طریق نادرست است، زیرا در این استدلال احکام ذهن و عین با هم خلط شده است: از اینکه چیزی ـ حتی در یک قضیۀ صادقه ـ وجود ذهنی و مفهومی دارد نتیجه نمیشود که در عالم خارج هم وجود دارد.